Mια φορά κι έναν καιρό, ήταν ένας Ρωμαίος.

Ο Μάρκους Τερέντιους Βαρρώ (Marcus Terentius Varro) ή Βαρρώ Ριτίνους, ήταν ένας Ρωμαίος λόγιος που έζησε απο το 116 ώς το 27 π.Χ. (την εποχή δηλαδή του Ιουλίου καίσαρα). Εξαιτίας του έργου του (πάνω απο 600 βιβλία) αναφέρεται στα χρόνια του, σαν ο πιο πολυμαθής Ρωμαίος. Υπήρξε σημαντικός ερευνητής και πρωτοπόρος της επιδημιολογίας και της μικροβιολογίας και ήταν βέβαια και μελισσοκόμος...

Οι ψείρες και τα τσιμπούρια απο τη μερία τους, προκαλούν λιγότερο το θαυμασμό μας, είναι παράσιτα του δέρματος και πίνουν το αίμα μας για να ζήσουν. Δεν πεθαίνεις βέβαια από αυτά, πάρα μόνο αν μολυνθείς απο κάποιον άλλο παράγοντα, έναν ιό ή μικρόβιο, που λόγο του τραυματισμού σου από το τσιμπούρι, βρίσκει πρόσφορο "έδαφος" ώστε να σε προσβάλλει κι αυτό.

Βέβαια υπάρχει και το ενδεχόμενο το τσιμπούρι να μην είναι μικρό σαν σποράκι από σουσάμι, αλλα μεγάλο σαν πεπόνι. Τοτε αν κατσει επάνω σου κι αρχίσει να σου πίνει το αίμα, τα πράγματα, θα ειναι σίγουρα πιο σοβαρά και μάλλον δεν θα επιβιώσεις να μας πεις τι βίωσες. Αυτό βέβαια δεν υπάρχει. Θα μπορούσε να είναι βάση για το alien του 1978 του HR Giger, αλλά απλά, δεν υπάρχει.

Θα μπορούσε όμως να είναι και πραγματικότητα (και είναι) οταν δε μιλάμε για άνθρωπο αλλα για μέλισσα. Ετσι κάποια στιγμή στο παρελθόν καταγράφηκε στην Ινδονησία ένα άκαρι, το οποίο σαν την ψείρα, καθόταν πάνω στη μέλισσα και επινε απο αυτη την αιμόλεμφο της, το αντίστοιχο δηλαδή με το δικό μας αίμα. Το παράσιτο ήταν τόσο μεγαλο αναλογικά με τον ξενιστή, που αν μιλάγαμε για άνθρωπο θα ήταν περίπου όσο ειπα πριν. Σαν παρασιτεί επάνω μου ένα ζώο, μεγέθους μικρου πεπονιου!

Χρονικά καπου το 1904 το άκαρι ταυτοποιήθηκε και ονομάστηκε τιμητικά στον Μαρκους, τον ρωμαίο πολυμαθή μελισσοκόμο, Varroa jacobsoni by Oudemans και αργότερα διαπιστώθηκε και μια παραλλαγή του γνωστή ως VARROA DESTRUCTOR.

Σταδιάκα το άκαρι που σκότωνε τις μέλισσες πέρασε στη Σιγκαπούρη (1951), στη Ρωσία (1953), Κίνα, Ινδία, ακόμα και Ιαπωνία και το το 1972 και στα Βαλκάνια. Μέχρι το 1979 γύρισε όλο τον κόσμο και φυσικά εμφανίστηκε και στην Ελλάδα το 1978, κάπου στη Νεα Σάντα. Αν δεν κάνω λάθος αυτό που σκότωνε τα μελίσσια και κατέστρεφε μελισσοκόμους, ταυτοποιήθηκε ώς βαρροική ακκαρίαση στην Ελλάδα απο τον Νίκο Εμμανουήλ το '79.

Οι μελισσκοκόμοι δεν ειχαν άμυνες απέναντι στον νέο εχθρό και κλείναν τα "μαγαζιά" ο ένας μετά τον άλλο. Οι παλιοι θα θυμούνται καλύτερα, εγώ το μόνο που ξέρω είναι οτι ο πατέρας μου παράτησε τη μελισσκομία το 85 - 86 μην μπορώντας να καταπολεμήσει τις ασθένειες και προφανώς αυτό.

Εγώ έχοντας πλήρη άγνοια για το τι είναι, το προωτοσυνάντισα το 2003 και το παλέυω. Μαλλον δέν υπάρχει μελισσι που να μην έχει καθόλου βαρρόα και αποτελεί τη σημαντικότερη πληγή για τον μελισσοκόμο.

Αν οι πληροφορίες μου είναι σωστές, αυτό είναι ιστορικά το εκνευριστικό πλασματάκι της φύσης που ακούει στο όνομα βαρρόα, το οποίο για μια ακόμα φορά είδα στα μελίσσια μου στην τελευταία επιθεώρηση και που θα το αναπτύξω λίγο ακόμα στα ερχόμενα posts.

Αve Marcus Terentius Varro. (στη φωτογραφία απεικονίζεται ενα ενήλικο varroa που περιφέρετε σε μια κερήθρα μου την πρωτη Μαίου 2006)